가톨릭 교리서 DOCTRINE

가톨릭 교리서

검색 (목차 또는 내용) 검색

PARS PRIMA PROFESSIO FIDEI

교회 교리서
SECTIO SECUNDA: FIDEI CHRISTIANAE PROFESSIO CAPUT SECUNDUM CREDO IN IESUM CHRISTUM, FILIUM DEI UNICUM
교회 교리서

CAPUT SECUNDUM CREDO IN IESUM CHRISTUM, FILIUM DEI UNICUM

제 2 장 하느님의 외아들 예수 그리스도를 믿나이다

Bonus Nuntius: Deus Filium Suum misit

기쁜 소식 - 하느님께서 당신의 아드님을 보내 주셨다

422 “At ubi venit plenitudo temporis, misit Deus Filium Suum, factum ex muliere, factum sub Lege, ut eos, qui sub Lege erant, redimeret, ut adoptionem filiorum reciperemus” (Gal 4,4-5). En Evangelium Iesu Christi Filii Dei: Deus populum Suum visitavit. Promissiones Abraham et semini eius factas implevit. Id ultra omnem fecit exspectationem: misit Filium Suum dilectum.
422 “때가 차자 하느님께서 당신의 아드님을 보내시어 여인에게서 태어나 율법 아래 놓이게 하셨습니다. 율법 아래 있는 이들을 속량하시어 우리가 하느님의 자녀 되는 자격을 얻게 하시려는 것이었습니다”(갈라 4,4-5). 곧 하느님께서 당신 백성을 찾아오셨다는 것이(1) “하느님의 아드님 예수 그리스도의 복음”이다.(2) 하느님께서는 당신의 “사랑하는 아들”을(3) 보내 주시어, 아브라함과 그 후손에게 말씀하신 바를 전혀 예기치 못한 방법으로 이행하셨다.(4)
423 Credimus et profitemur Iesum ex Nazareth, Iudaeum natum de filia Israel in Bethlehem, tempore regis Herodis Magni et imperatoris Caesaris Augusti I, munere fabri lignarii fungentem, mortuum crucifixum Hierosolymis, sub Pontio Pilato procuratore, imperatore Tiberio regnante, aeternum esse Dei Filium hominem factum qui “a Deo exivit” (Io 13,3), “qui descendit de caelo” (Io 3,13; 6,33), qui in carne venit, quia “Verbum caro factum est et habitavit in nobis, et vidimus gloriam Eius, gloriam quasi Unigeniti a Patre, plenum gratiae et veritatis. [...] Et de plenitudine Eius nos omnes accepimus, et gratiam pro gratia” (Io 1,14.16).
423 우리는 나자렛 사람 예수님을 믿고 고백한다. 그분은 헤로데 임금과 카이사르 아우구스투스 1세 황제 때에 베들레헴에서 이스라엘의 한 딸에게서 유다인으로 태어났으며, 직업은 목수였다. 티베리우스 황제 치세 기간 중 본시오 빌라도 총독 치하의 예루살렘에서 십자가에 달려 죽은 나자렛 사람 예수님은, 인간이 되신, 하느님의 영원한 아드님이시고, “하느님에게서 나오셨으며”(요한 13,3), “하늘에서 내려오셨고”(요한 3,13;6,33), “사람의 몸으로 오셨다”는(5) 사실을 우리는 믿고 고백한다. “말씀이 사람이 되시어 우리 가운데 사셨다. 우리는 그분의 영광을 보았다. 은총과 진리가 충만하신 아버지의 외아드님으로서 지니신 영광을 보았다.……그분의 충만함에서 우리 모두 은총에 은총을 받았다”(요한 1,14.16).
424 Gratia moti Spiritus Sancti et a Patre tracti, credimus et confitemur relate ad Iesum: “Tu es Christus, Filius Dei vivi” (Mt 16,16). Super huius fidei petram, quam Petrus confessus est, Christus Suam fundavit Ecclesiam.
424 성령께서 움직여 주시고 성부께서 이끌어 주셔서, 우리는 예수님을 이렇게 믿고 고백한다. “스승님은 살아 계신 하느님의 아드님 그리스도이십니다”(마태 16,1(6) . 베드로가 고백한 바로 이러한 신앙의 반석 위에 그리스도께서는 당신의 교회를 세우셨다.(6)

“Evangelizare investigabiles divitias Christi” (Eph 3,8)

“그리스도의 헤아릴 수 없는 풍요를 전하다”(에페 3,8)

425 Fidei christianae transmissio est imprimis Iesu Christi nuntius ut homines ad fidem in Illum adducantur. Ab initio, priores discipuli desiderio arserunt Christum nuntiandi: “Non enim possumus nos, quae vidimus et audivimus non loqui” (Act 4,20). Omnium temporum homines invitant ut in gaudium eorum communionis cum Christo ingrediantur:
425 그리스도교 신앙의 전달은 무엇보다도 먼저, 사람들을 예수 그리스도에 대한 신앙으로 이끌기 위해 그분을 알리는 것이다. 그분의 첫 제자들은 처음부터 그리스도를 알리려는 열정에 불탔다. “우리로서는 보고 들은 것을 말하지 않을 수 없습니다”(사도 4,20). 그리고 그들은 모든 시대의 사람들을, 자신들이 그리스도와 함께 누렸던 친교의 기쁨에 초대한다.
“Quod audivimus, quod vidimus oculis nostris, quod perspeximus et manus nostrae contrectaverunt de Verbo vitae - et vita apparuit, et vidimus et testamur et annuntiamus vobis vitam aeternam, quae erat coram Patre et apparuit nobis - quod vidimus et audivimus, annuntiamus et vobis, ut et vos communionem habeatis nobiscum. Communio autem nostra est cum Patre et cum Filio Eius Iesu Christo. Et haec scribimus nos, ut gaudium nostrum sit plenum” (1 Io 1,1-4).
“처음부터 있어 온 것 우리가 들은 것 우리 눈으로 본 것 우리가 살펴보고 우리 손으로 만져 본 것, 이 생명의 말씀에 관하여 말하고자 합니다. 그 생명이 나타나셨습니다. 우리가 그 생명을 보고 증언합니다. 그리고 여러분에게 그 영원한 생명을 선포합니다. 영원한 생명은 아버지와 함께 계시다가 우리에게 나타나셨습니다. 우리가 보고 들은 것을 여러분에게도 선포합니다. 여러분도 우리와 친교를 나누게 하려는 것입니다. 우리의 친교는 아버지와 또 그 아드님이신 예수 그리스도와 나누는 것입니다. 우리의 기쁨이 충만해지도록 이 글을 씁니다”(1요한 1,1-4).

In catechesis corde: Christus

교리 교육의 핵심은 그리스도

426 “Illico ergo affirmandum est in ipsa catecheseos intima ratione hanc potissimum personam inveniri: Iesu Christi Nazareni, "Unigeniti a Patre" [...]; qui passus ac pro nobis mortuus est; quique iam, quandoquidem resurrexit, vivit semper nobiscum. [...] Catechesim tradere [...] idem valet ac patefacere in Christi Persona universum Dei consilium aeternum [...]; idem ac sensum gestuum et verborum Christi comprehendere studere necnon signorum, quae Ipse perpetravit”. Catechesis scopus: “Ut quis [...] ad communionem cum Eo [cum Iesu Christo] [...] perveniat; Ipse enim solus conducere aliquem potest ad amorem Patris in Spiritu et ad Sanctissimae Trinitatis vitam participandam”.
426 “교리 교육의 핵심에서 우리는 무엇보다도 한 인물, 성부의 외아들, 나자렛 사람 예수 그리스도라는 인물을 만나게 됩니다.……우리를 위하여 수고 수난하시고 돌아가신 분, 부활하여 지금은 영원히 우리와 함께 살아 계시는 분 말입니다……. 교리 교육은 그리스도라는 한 인물을 소개하여 하느님의 영원하신 계획 전체를 보여 주는 것입니다……. 교리 교육은 그리스도의 행적과 말씀의 의미, 그분을 통해 나타난 표징의 의미를 알아들으려는 노력입니다.”(7) 교리 교육의 목표는 “사람들이 예수 그리스도와 친교를 이루게 하는 것입니다. 그분만이 성령 안에서 아버지의 사랑으로 우리를 이끌어 주실 수 있으며, 우리를 거룩하신 성삼위의 생명에 참여토록 하실 수 있습니다.”(8)
427 “Affirmari ergo oportet in catechesi Christum, Verbum incarnatum et Filium Dei, institutione tradi, cetera autem prout ad Eum referantur; solum Christum docere, quemvis alium docentem ea dumtaxat ratione, qua Eius sit nuntius seu interpres et qua Christus per huius os loquatur. [...] Oportet ergo ad omnem catecheseos institutorem haec arcana verba Christi possint transferri: "Mea doctrina non est mea, sed Eius qui misit me" (Io 7,16)”.
427 “교리 교육에서 가르침의 내용은, 강생하신 말씀이고 하느님의 아들이신 그리스도이시며, 그 밖의 모든 진리는 그분과 관련되어 전달됩니다. 그리고 가르치는 이도 그리스도뿐이시며 다른 이는, 그리스도의 대변인으로서 자기 입을 통해 그리스도께서 말씀하시게 하는 한에서 남을 가르치는 것입니다.……모든 교리 교사는 그리스도께서 ‘나의 가르침은 내 것이 아니라 나를 보내신 분의 것이다.’(요한 7,16) 하신 심오한 말씀을 자기 것으로 삼을 수 있어야 하겠습니다.”(9)
428 Qui ad Christum evangelizandum vocatus est, debet igitur imprimis “eminentiam scientiae Christi Iesu quaerere”; oportet eum “omnia detrimentum facere”, “ut Christum” lucrifaciat et inveniatur “in Illo”, “ad cognoscendum Illum et virtutem Resurrectionis Eius et communionem passionum Illius, conformans” se “morti Eius, si quo modo” occurrat “ad resurrectionem, quae est ex mortuis” (Phil 3,8-11).
428 그러므로 그리스도를 전하도록 불린 사람은 먼저 “그리스도 예수님을 아는 지식의 지고한 가치”를 추구해야 한다. “그리스도를 얻고 그분 안에 있기 위하여”, 그리고 “죽음을 겪으시는 그분을 닮아, 그분과 그분 부활의 힘을 알고 그분 고난에 동참하기 위하여,” 그리하여 “죽은 이들 가운데에서 살아나는 부활에 이를 수 있기 위하여” 마땅히 모든 것을 쓰레기로 여겨야 한다(필리 3,8-11).
429 Ex hac Christi cognitione amore affecta, desiderium scaturit Illum annuntiandi, “evangelizandi”, et alios adducendi ad “assensum” fidei in Iesum Christum. Sed simul necessitas percipitur hanc fidem semper melius cognoscendi. Ad hunc scopum, secundum ordinem Symboli fidei, imprimis praecipui Iesu praesentabuntur tituli: Christus, Filius Dei, Dominus (articulus 2). Symbolum deinde confitetur praecipua vitae Christi mysteria: illa Incarnationis Eius (articulus 3), illa Paschatis Eius (articuli 4 et 5), denique illa Eius glorificationis (articuli 6 et 7).
429 사랑으로 얻게 되는 그리스도에 대한 이 지식에서, 그분을 알리고(‘복음을 전하고’) 나아가 다른 이들이 예수 그리스도에 대한 신앙을 받아들이도록 이끌고자 하는 열망이 솟아난다. 그리고 동시에 이러한 신앙을 더 잘 알고자 하는 필요성도 항상 느끼게 된다. 이런 목적에서 신경은 맨 먼저 그리스도, 하느님의 외아들, 주님 등 예수님의 중요한 호칭들을 제시한다(제2절). 그 다음으로 신경은 그리스도의 생애에서 주요한 신비들을 고백한다. 곧, 강생의 신비(제3절), 수난과 부활 곧 파스카의 신비(제4절과 제5절), 그리고 끝으로 영광 받음의 신비(제6절과 제7절)를 고백한다.

ARTICULUS 2 “ET IN IESUM CHRISTUM, FILIUM EIUS UNICUM, DOMINUM NOSTRUM"

제2절 “그 외아들 우리 주 예수 그리스도님”

I. Iesus

I. 예수

430 Iesus Hebraice significat: “Deus salvat” In Annuntiatione, Angelus Gabriel Ei, tamquam nomen proprium, nomen Iesu dedit, quod simul identitatem Eius exprimit et missionem. Quia nemo “potest dimittere peccata nisi solus Deus”(Mc 2,7), in Iesu, Filio Suo aeterno, homine facto, Ipse “salvum faciet populum Suum a peccatis eorum”(Mt 1,21). Sic in Iesu, Deus totam Suam historiam recapitulat salutis pro hominibus.
430 예수는 히브리 말로 ‘하느님께서 구원하신다.’라는 뜻이다. 주님 탄생 예고 때에 천사 가브리엘은 그분께 ‘예수’라는 이름을 주었는데, 이 이름은 그분의 신원과 사명을 동시에 나타낸다.(10) “하느님 한 분 외에 아무도 죄를 용서할 수 없기”(마르 2,7) 때문에, 하느님께서는 사람이 되신 당신의 영원한 아들 예수님을 통해서 “당신 백성을 죄에서 구원하실 것이다”(마태 1,21). 이처럼 하느님께서는 예수님 안에서 인간을 위해 당신 구원의 역사 전체를 총괄적으로 실현하신다.
431 In historia salutis Deus satis non habuit Israel “de domo servitutis”(Dt 5,6) liberare, eum de Aegypto faciens exire. Ille eum etiam de eius salvat peccato. Quia peccatum semper offensa est Deo illata, solus Ille potest id absolvere. Hac de causa, Israel semper maiorem acquirens conscientiam universalitatis peccati, amplius salutem quaerere non poterit nisi in invocatione nominis Dei Redemptoris.
431 하느님께서는 구원 역사에서, 이스라엘을 이집트에서 탈출시켜 “종살이하던 집”(신명 5,6)에서 구해 내시는 것으로 만족하지 않으셨다. 하느님께서는 그들을 죄에서도 구해 주셨다. 죄란 언제나 하느님을 거스르는 것이므로,(11) 오직 하느님만이 그 죄를 없애 주실 수 있다.(12) 그러므로 이스라엘은 점차 죄의 보편성을 깨달아 가면서, 구원자 하느님의 이름을 부름으로써만 구원을 얻을 수 있게 될 것이다.(13)
432 Nomen Iesu significat ipsum Nomen Dei praesens in Persona esse Filii Sui, hominis facti ad peccatorum universalem et definitivam Redemptionem. Iesus est Nomen divinum, quod solum affert salutem et ab omnibus exinde invocari potest, quia Ipse per Incarnationem omnibus hominibus Se univit ita ut nullum aliud sit nomen “sub caelo datum in hominibus, in quo oportet nos salvos fieri”(Act 4,12).
432 예수라는 이름은 바로 하느님의 이름이 당신 아들의 인격 안에 현존하고 있다는 사실을 의미한다.(14) 성자께서는 인간을 죄로부터 보편적으로 그리고 결정적으로 구해 내시기 위해 인간이 되셨다. 예수는 구원을 가져다 줄 수 있는 하느님의 이름이며,(15) 이제는 강생하여 모든 사람들과 하나가 되시어,(16) 모든 사람은 이 이름을 부를 수 있게 되었다. 그러므로 “사람들에게 주어진 이름 가운데에서 우리가 구원받는 데에 필요한 이름은 하늘 아래 이 이름밖에 없습니다”(사도 4,12).(17)
433 Nomen Dei Salvatoris semel in anno a summo sacerdote pro expiatione peccatorum Israel invocabatur, cum ille Sanctissimi propitiatorium sanguine asperserat sacrificii. Propitiatorium locus erat praesentiae Dei. Cum sanctus Paulus dicit de Iesu: “quem proposuit Deus propitiationem [...] in sanguine Ipsius”(Rom 3,25), significat quod in Eius humanitate, “Deus erat in Christo mundum reconcilians Sibi”(2 Cor 5,19).
433 구원하시는 하느님의 이름은 일 년에 단 한 번, 대사제가 이스라엘의 죄를 보속하기 위해 지성소의 속죄판에 희생 제물의 피를 뿌릴 때만 불렀다.(18) 속죄판은 하느님께서 현존하시는 장소이다.(19) 바오로 사도가 예수님에 대하여, “하느님께서는 예수님을 속죄의 제물로 내세우셨습니다. 예수님의 피로 이루어진……”(로마 3,25) 하고 말한 것은, 바로 예수님의 인성 안에서 곧 “하느님께서는 그리스도 안에서 세상을 당신과 화해하게 하셨다.”(2코린 5,(19) 는 것을 의미한다.
434 Iesu resurrectio Nomen Dei glorificat “Salvatoris” quia exinde Nomen Iesu supremam potentiam plene manifestat Nominis “quod est super omne nomen”(Phil 2,9-10). Spiritus maligni nomen timent Eius et in nomine Eius discipuli Iesu faciunt miracula, quoniam quodcumque petunt a Patre in nomine Eius, dat illis.
434 예수님의 부활은 ‘구원자’이신 하느님의 이름을 영광스럽게 한다.(20) 이제 ‘예수’라는 이름은 “모든 이름 위에 뛰어난 이름”(필리 2,9-10)이 지닌 최상의 권능을 충만하게 드러내기 때문이다. 악령들은 그분의 이름을 두려워한다.(21) 예수님의 제자들도 그분의 이름으로 기적을 행했다.(22) 예수님의 이름으로 성부께 청하는 것은 다 들어주시기 때문이다.(23)
435 Nomen Iesu in corde est orationis christianae. Omnes liturgicae orationes formula concluduntur: “per Dominum nostrum Iesum Christum” Oratio “Ave Maria” culminat verbis: “Et benedictus fructus ventris tui, Iesus” Orientalis oratio cordis, “oratio Iesu” appellata, dicit: “Iesu Christe, Fili Dei, Domine, miserere mei peccatoris” Plures christiani moriuntur solum verbum “Iesu” sicut sancta Ioanna de Arco, habentes in ore.
435 예수라는 이름은 그리스도인 기도의 핵심에 자리 잡고 있다. 전례의 모든 기도는 “우리 주 예수 그리스도를 통하여”라는 말로 끝맺는다. 성모송은 “태중의 아들 예수님 또한 복되시나이다.” 하는 말에서 절정에 이른다. ‘예수님 기도’라고 불리는 동방의 마음의 기도는 “하느님의 아드님 주 예수 그리스도님, 이 죄인에게 자비를 베푸소서.”라고 한다. 잔 다르크 성녀가 그랬듯이 많은 그리스도교 신자들은 오직 ‘예수’라는 이름을 부르며 숨을 거둔다.(24)

II. Christus

II. 그리스도

436 Christus e versione graeca venit verbi Hebraici “Messias” quod “unctus” significat. Id proprium effectum non est nomen Iesu nisi quia Ipse perfecte missionem divinam adimplet quam id indicat. In Israel etenim in nomine Dei illi ungebantur qui consecrabantur Ei ad missionem ab Eo procedentem. Talis casus erat regum, sacerdotum et, quandoque, Prophetarum. Talis, per excellentiam, casus debebat esse Messiae quem Deus ad Regnum Suum definitive instaurandum missurus erat. Oportebat Messiam per Spiritum Domini unctum esse tamquam regem simul et sacerdotem, sed etiam tamquam Prophetam. Iesus spem Israel adimplevit messianicam in Suo triplici munere sacerdotis, prophetae et regis.
436 ‘그리스도’라는 이름은 ‘기름부음받은이’를 뜻하는 히브리 말 ‘메시아’의 그리스 말 번역에서 온 것이다. 예수님께서 ‘그리스도’가 의미하는 신적 사명을 완전히 수행하시는 분이시기 때문에, 이는 예수님의 고유한 이름이 된다. 실제로 이스라엘에서는 하느님께서 주시는 사명을 위해 봉헌된 사람들에게 하느님의 이름으로 기름을 부었다. 왕과(25) 사제들의(26) 경우가 그랬고, 간혹 예언자들도(27) 그런 경우가 있었다. 하느님께서 당신의 나라를 결정적으로 세우시기 위해 파견하시는 메시아의 경우는 그중 가장 특출한 예이다.(28) 메시아는 왕이며 사제로서,(29) 또한 예언자로서(30) 주님의 성령을 통해 기름부음을 받아야 했다.(31) 예수님께서는 사제, 예언자, 왕의 삼중 임무 안에서 메시아에 대한 이스라엘의 희망을 채워 주셨다.
437 Angelus pastoribus Nativitatem Iesu nuntiavit tamquam illam Messiae Israel promissi: “Natus est vobis hodie Salvator, qui est Christus Dominus, in civitate David”(Lc 2,11). Ab origine est Ille “quem Pater sanctificavit et misit in mundum”(Io 10,36), tamquam “sanctum” in sinu virginali Mariae conceptum. Ioseph a Deo vocatus est ut Mariam acciperet coniugem suam in utero habentem id “quod [...] in ea natum est de Spiritu Sancto”(Mt 1,20), ut Iesus, “qui vocatur Christus”(Mt 1,16), ex uxore Ioseph nascatur in generatione messianica David.
437 천사는 예수님의 탄생이 이스라엘에게 약속하신 메시아의 탄생이라고 목자들에게 알려 주었다. “오늘 너희를 위하여 다윗 고을에서 구원자가 태어나셨으니, 주 그리스도이시다”(루카 2,11). 그분은 처음부터 “아버지께서 거룩하게 하시어 이 세상에 보내신”(요한 10,36) 분이며, 동정 마리아의 태중에 “거룩하신 분”으로 잉태되신 분이다.(32) 하느님께서는 요셉에게 “성령으로 아기를 잉태한 마리아를 아내로 맞아들여라.”(마태 1,20)하고 명하신다. 그리하여 “그리스도라고 불리는” 예수님께서 메시아 가문, 곧 다윗 가문에서 난 요셉의 아내에게서 태어나게 된다(마태 1,16).(33)
438 Messianica Iesu consecratio Suam divinam manifestat missionem. “Quemadmodum et ipsum nomen significat: in Christi enim nomine subauditur qui unxit et Ipse qui unctus est, et ipsa unctio in qua unctus est; et unxit quidem Pater, unctus est vero Filius, in Spiritu, qui est Unctio” Eius messianica aeterna consecratio est tempore Eius vitae terrestris revelata cum a Ioanne baptizatus est, cum “unxit Eum Deus Spiritu Sancto et virtute” (Act 10,38), “ut manifestetur Israel”(Io 1,31) sicut Eius Messias. Eius opera et verba Eum cognoscendum praebent tamquam “Sanctum Dei”.
438 예수님의 메시아 축성(祝聖)은 그분의 신적 사명을 드러낸다. “이는 그분의 이름 자체가 가리키는 것이기도 하다. 왜냐하면 그리스도라는 이름은 기름부은이, 기름부음받은이, 그리고 예수님께서 받으신 기름부음 그 자체까지 함축하고 있기 때문이다. 기름부음 자체이신 성령 안에서, 성부께서는 기름을 부으시고, 성자께서는 기름부음을 받으시는 것이다.”(34) 예수님의 영원한 메시아 축성은, 지상 생활에서 요한에게 세례를 받으실 때 “하느님께서 예수님께 성령과 힘을 부어 주심으로써”(사도 10,38) 그분이 메시아이심을 “이스라엘에 알려지시게 하려는 것이었다”(요한 1,31). 예수님의 업적과 말씀으로 “하느님의 거룩하신 분”이심이(35) 드러난다.
439 Plures Iudaei atque etiam quidam gentiles qui illorum participabant spem, in Iesu fundamentalia agnoverunt lineamenta messianici “filii David” a Deo Israel promissi. Iesus titulum Messiae acceptavit, in quem ius habebat, sed non sine cautela, quia a nonnullis Eius coaetaneis secundum conceptionem nimis humanam, essentialiter politicam intelligebatur.
439 많은 유다인들, 그리고 그들과 같은 희망을 가진 몇몇 이방인들도 예수님 안에서 하느님께서 이스라엘에게 약속하신 메시아, 곧 ‘다윗 자손’의 근본적인 특징들을 알아보았다.(36) 예수님은 당신의 권리인 메시아라는 칭호를 받아들이지만,(37) 당시 일부 사람들이 이 칭호를 지나치게 인간적인 개념으로, 특히 정치성을 띤 개념으로 이해하고 있었기 때문에,(38) 이 칭호를 매우 조심스럽게 받아들이셨다.(39)
440 Iesus professionem fidei Petri, qui Illum tamquam Messiam agnoscebat, acceptavit, proximam annuntians Filii hominis passionem. Authenticum Suae regalitatis messianicae contentum simul detexit in identitate transcendenti Filii hominis “qui descendit de caelo”(Io 3,13), et in Sua missione redemptrice Servi patientis: “Filius hominis non venit ministrari sed ministrare et dare animam Suam Redemptionem pro multis”(Mt 20,28). Propterea verus sensus Eius regalitatis nonnisi ex crucis summitate manifestatus est. Solummodo post Resurrectionem, messianica Eius regalitas a Petro coram populo Dei proclamari poterit: “Certissime ergo sciat omnis domus Israel quia Dominum Eum et Christum Deus fecit, Hunc Iesum, quem vos crucifixistis”(Act 2,36).
440 예수님께서는 당신을 메시아로 인정한 베드로의 신앙 고백을 받아들이신 다음 곧바로 사람의 아들에게 닥쳐올 수난을 예고하신다.(40) 이로써 그분은 “하늘에서 내려온 이, 곧 사람의 아들”(요한 3,13)의(41) 천상적 신분 안에서, 그리고 고통 받는 종으로서 맡은 구속 사명 안에서 메시아 왕권의 참내용을 밝히셨다.(42) “사람의 아들도 섬김을 받으러 온 것이 아니라 섬기러 왔고, 또 많은 이들의 몸값으로 자기 목숨을 바치러 왔다”(마태 20,28). 그분께서 누리시는 왕권의 진정한 의미가 오직 십자가 위에서만 밝혀지는 것은 바로 이 때문이다.(43) 예수님이 부활하신 뒤에야 비로소 그분의 메시아 왕권은 베드로를 통하여 하느님 백성 앞에서 선포된다. “그러므로 이스라엘 온 집안은 분명히 알아 두십시오. 하느님께서는 여러분이 십자가에 못 박은 이 예수님을 주님과 메시아로 삼으셨습니다”(사도 2,36).

III. Filius Dei unicus

III. 하느님의 외아들

441 Filius Dei titulus est in Vetere Testamento angelis, populo Electionis, filiis Israel eiusque regibus datus. Tunc filiationem significat adoptivam quae inter Deum et Eius creaturam relationes peculiaris intimitatis instituit. Cum promissus Rex-Messias dicitur “filius Dei” id non implicat necessario, secundum horum textuum litteralem sensum, eum plus quam humanum esse. Illi qui ita Iesum tamquam Messiam Israel nominaverunt, fortasse nihil amplius voluerunt dicere.
441 구약 성경에서 하느님의 아들이라는 칭호는 천사,(44) 선택된 백성,(45) 이스라엘의 자녀와(46) 그들의 왕들을(47) 부르던 칭호이다. 그러므로 이 칭호는 하느님과 피조물 사이에 특별히 친밀한 관계를 이루는 자녀로 입양됨을 의미한다. 약속된 메시아-왕을 “하느님의 아들”이라고(48) 부를 때, 그 본문들에 나타난 글자 그대로의 의미가, 반드시 예수님이 인간보다 우월한 존재시라는 것을 뜻하는 것만은 아니다. 마찬가지로 예수님을 이스라엘의 메시아로 지칭하는 본문들도(49) 아마 인간보다 더한 분을 말하고자 한 것은 아닐 것이다.(50)
442 Hoc non valet de Petro cum Iesum tamquam “Christum, Filium Dei vivi” confitetur, quia Iesus ei sollemniter respondet: “Caro et sanguis non revelavit tibi, sed Pater meus, qui in caelis est”(Mt 16,17). Pari modo, Paulus relate ad suam in via ad Damascum conversionem dicet: “Cum autem placuit Deo, qui me segregavit de utero matris meae et vocavit per gratiam Suam, ut revelaret Filium Suum in me, ut evangelizarem Illum in gentibus...”(Gal 1,15-16). “Continuo in synagogis praedicabat Iesum, quoniam Hic est Filius Dei”(Act 9,20). Hoc ab initio centrum erit fidei apostolicae, quam imprimis confessus est Petrus tamquam fundamentum Ecclesiae.
442 그러나 베드로가 예수님을 “하느님의 아드님 그리스도”(51) 라고 고백하는 것은 다른 경우이다. 왜냐하면 예수님께서 “살과 피가 아니라 하늘에 계신 내 아버지께서 그것을 너에게 알려 주셨다.”(마태 16,17) 하고 엄숙하게 말씀하시기 때문이다. 마찬가지로 바오로도 다마스쿠스로 가는 길에 겪은 자신의 회개에 대해 이렇게 설명한다. “어머니 배 속에 있을 때부터 나를 따로 뽑으시어 당신의 은총으로 부르신 하느님께서 기꺼이 마음을 정하시어, 내가 당신의 아드님을 다른 민족들에게 전할 수 있도록 그분을 내 안에 계시해 주셨습니다.……”(갈라 1,15-16). 바오로는 “곧바로 여러 회당에서 예수님은 하느님의 아드님이시라고 선포하였다”(사도 9,20). ‘예수님께서 하느님의 아드님이시다.’는 것은 처음부터(52) 사도 신앙의 중심이 되었으며,(53) 교회의 반석인 베드로가(54) 맨 먼저 고백하였다.
443 Si Petrus indolem transcendentem filiationis divinae Iesu Messiae agnoscere potuit, hoc evenit quia Ipse eam clare significavit. Iesus, coram Synedrio, Suorum accusatorum quaestioni: “Tu ergo es Filius Dei-” respondit: “Vos dicitis quia ego sum”(Lc 22,70). Iam multo prius, Se tamquam “Filium” denotavit qui Patrem novit, qui est distinctus a “servis” quos Deus antea populo miserat Suo, ipsis angelis superior. Suam filiationem ab illa Suorum distinxit discipulorum nunquam dicens “Pater noster” nisi ut illis mandaret: “Sic ergo vos orabitis: Pater noster”(Mt 6,9); atque distinctionem extulit inter “Patrem meum et Patrem vestrum”(Io 20,17).
443 베드로가 메시아 예수님에게서 하느님 아들의 초월적 성격을 알아볼 수 있었던 것은, 그분께서 그것을 명확하게 알아볼 수 있도록 해 주셨기 때문일 것이다. 최고 의회에서 예수님을 고발하는 사람들이 “당신이 하느님의 아들이라는 말이오-” 하고 묻자 예수님께서는 “내가 그러하다고 너희가 말하고 있다.”(루카 22,70)(55) 고 대답하셨다. 그 훨씬 이전부터 이미 그분께서는 당신에 대해서 아버지를 아는 ‘아들’이고,(56) 하느님께서 전에 당신의 백성들에게 보내셨던 ‘종들’과는 다른 분이며,(57) 천사들보다 높은 분(58) 이라고 말씀하셨다. 그분께서는 제자들에게 “너희는 이렇게 기도하여라. 하늘에 계신 저희 아버지”(마태 6,9)라고 명하신 경우를 제외하고는 결코 “저희 아버지”라는 말을 쓰지 않으심으로써,(59) 하느님과 당신의 부자 관계를 제자들의 그것과 구별하신다. 예수님께서는 “내 아버지시며 너희의 아버지”(요한 20,17)라는 말로써 그 구별을 명확하게 하신다.
맨 처음이전 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 다음맨 뒤