가톨릭 교리서 DOCTRINE

가톨릭 교리서

검색 (목차 또는 내용) 검색

PARS QUARTA ORATIO CHRISTIANA

교회 교리서

PARS QUARTA ORATIO CHRISTIANA

제 4 편 그리스도인의 기도

SECTIO PRIMA ORATIO IN VITA CHRISTIANA

제 1 부 그리스도인의 삶과 기도

2558 “Magnum est mysterium fidei” Ecclesia illud in Symbolo Apostolorum profitetur (pars prima) et in liturgia celebrat sacramentali (pars secunda), ut fidelium vita Christo fiat in Spiritu Sancto conformis ad gloriam Dei Patris (pars tertia). Hoc igitur mysterium exigit ut fideles illud credant, illud celebrent et ex illo vivant in relatione viva et personali cum Deo vivo et vero. Haec relatio est oratio.
2558 “신앙의 신비는 위대하다." 교회는 사도신경에서 신앙의 신비를 고백하며(제1편), 성사 전례 중에 이를 거행하여(제2편), 신자들의 삶이 하느님 아버지의 영광을 위해 성령 안에서 그리스도와 일치하도록 한다(제3편). 그러므로 신자들은 이 신비를 믿고 거행하며, 또한 살아 계시는 참하느님과 맺는 생생하고 인격적인 관계 안에서 이 신비로 살아가야 하는 것이다. 이 관계가 바로 기도이다.

QUID EST ORATIO-

기도란 무엇인가-

“Pro me oratio est impetus cordis, est simplex intuitus ad caelum missus, clamor est gratitudinis et amoris tam in probatione quam in gaudio”
저에게는 기도가 마음의 약동이며, 하늘을 바라보는 단순한 눈길이고, 기쁠 때와 마찬가지로 시련을 겪을 때에도 부르짖는 감사와 사랑의 외침입니다.1)

Oratio tamquam donum Dei

하느님의 선물인 기도

2559 “Oratio est ascensus mentis in Deum: aut eorum quae consentanea sunt postulatio a Deo” Unde loquimur orantes- Utrum de nostrae superbiae et nostrae propriae voluntatis altitudine an “de profundis”(Ps 130,1) cordis humilis et contriti- Qui humiliatur, exaltatur. Humilitas est orationis fundamentum. “Quid oremus, sicut oportet, nescimus”(Rom 8,26). Humilitas est dispositio ad orationis donum gratuito accipiendum: homo est mendicus Dei.
2559 “기도는 하느님을 향하여 마음을 들어 높이는 것이며, 하느님께 은혜를 청하는 것이다.”(2) 우리는 어떤 자세로 기도하는가- 우리의 교만과 우리 자신의 원의라는 고자세에서 하는 가, 아니면 “깊은 곳에서”(시편 130(129),1) 뉘우치는 겸손한 마음으로 하는가- 겸손한 사람은 드높여진다.(3) 겸손은 기도의 초석이다. “우리는 올바른 방식으로 기도할 줄 모릅니다”(로마 8,26). 겸손은 기도의 선물을 무상으로 받기 위한 마음가짐이다. “인간은 하느님께 비는 걸인이기”(4) 때문이다.
2560 “Si scires donum Dei!”(Io 4,10). Orationis mirabile ibi praecise revelatur, iuxta puteos ad quos venimus ad nostram quaerendam aquam: ibi Christus in occursum venit omnis creaturae humanae, Ipse primus est qui nos quaerat et bibere petat. Iesus sitit, Eius petitio e profunditatibus venit Dei qui nos desiderat. Oratio, sive id scimus sive nescimus, occursus est sitis Dei et sitis nostrae. Deus sitit nos Ipsum sitire.
2560 “하느님의 선물을 알았더라면!”(요한 4,10) 우리가 물을 길으러 가는 우물가, 바로 그곳에서 기도가 무엇인지 놀랍게 드러난다. 그리스도께서는 모든 사람을 만나시려고 우물가로 나오신다. 그리스도께서는 먼저 우리를 찾으시는 분이시고, 마실 물을 달라고 우리에게 청하시는 분이시다. 예수님께서 목말라하신다. 예수님의 청은 우리를 갈망하시는 하느님의 깊은 목마름에서 나온다. 우리가 알든 모르든, 기도는 하느님의 목마름과 우리 목마름의 만남이다. 하느님께서는 우리가 당신을 목말라하기를 갈망하신다.(5)
2561 “Tu forsitan petisses ab Eo et dedisset tibi aquam vivam”(Io 4,10). Nostra petitionis oratio, ad paradoxi modum, responsio est. Responsio ad Dei viventis querelam: “Me dereliquerunt fontem aquae vivae, ut foderent sibi cisternas, cisternas dissipatas”(Ier 2,13), fidei responsio ad gratuitam salutis Promissionem, responsio amoris ad unici Filii sitim.
2561 “오히려 네가 그에게 청하고 그는 너에게 생수를 주었을 것이다”(요한 4,10). 역설적으로 우리의 청원 기도는 하나의 응답이다. 살아 계신 하느님의 탄식에 대한 응답이다. “내 백성은 생수의 원천인 나를 저버렸고 제 자신을 위해 저수 동굴을, 물이 고이지 못하는 갈라진 저수 동굴을 팠다”(예레 2,13). 청원 기도는 무상의 구원을 약속해 주시는 하느님에 대한 신앙의 응답이며,(6) 외아들의 목마름에 대한 우리의 사랑에 찬 응답이다.(7)

Oratio tamquam Foedus

계약인 기도

2562 Unde hominis venit oratio- Quicumque est orationis sermo (gestus et verba), totus orat homo. Sed ad locum indicandum unde oratio oritur, Scripturae de anima vel de spiritu quandoque loquuntur, saepissime de corde (plus quam millies). Cor orat. Si idem longe est a Deo, vana est orationis expressio.
2562 인간의 기도는 어디에서 나오는가- 기도를 드리는 표현 수단이 어떠한 것이든(몸짓이든 말이든), 온몸으로 기도하는 것이다. 그러나 기도가 솟아 나오는 곳을 가리킬 때, 성경은 때때로 그곳이 영혼이나 정신이라고 하지만, 마음이라고 하는 경우가 훨씬 많다(천 번 이상). 마음이 기도하는 것이다. 마음이 하느님에게서 멀리 떨어져 있으면, 기도의 표현은 무의미한 것이 된다.
2563 Cor mansio est ubi sum, ubi habito (secundum semiticam seu biblicam expressionem: quo “descendo”. Nostrum est occultum centrum, incomprehensibile nostrae vel aliorum rationi; solus Spiritus Dei potest illud perscrutari et cognoscere. Locus est decisionis, in profundissimis nostrarum psychicarum tendentiarum. Veritatis est locus, ubi vitam eligimus vel mortem. Idem locus est occursus, propterea quod, ad Dei imaginem cum simus, in relatione vivimus: locus est Foederis.
2563 마음은 내가 존재하고 내가 머무는 거처(셈 족이나 성경의 표현으로는 ‘내가 내려가는 곳’)이다. 마음은 우리의 이성이나 타인의 이성으로 파악할 수 없는, 우리의 숨겨진 중심이다. 그러기에 오로지 하느님의 성령만이 마음을 살피고 감지하실 수 있다. 마음은 우리의 심리적 성향의 가장 깊은 곳이기에, 결단을 내리는 자리이다. 마음은 우리가 삶이나 죽음을 선택하는 곳, 바로 진리의 자리이다. 하느님의 모습을 닮은 우리는 관계를 맺으며 살아가기 때문에, 마음은 서로가 만나는 자리이며, 계약이 체결되는 자리이다.
2564 Oratio christiana est relatio Foederis inter Deum et hominem in Christo. Dei et hominis est actio; a Spiritu Sancto et a nobis oritur, prorsus ad Patrem directa, in unione cum voluntate humana Filii Dei hominis facti.
2564 그리스도인의 기도는, 그리스도 안에서 이루어지는 하느님과 인간 사이의 계약 관계이다. 기도는 하느님의 행위이며 인간의 행위이다. 곧, 기도는 성령과 우리에게서 솟아나서, 사람이 되신 성자의 인간적인 의지와 결합되어 온전히 성부께 향한다.

Oratio tamquam communio

친교인 기도

2565 In Novo Foedere, oratio est viva relatio filiorum Dei cum eorum Patre infinite bono, cum Eius Filio Iesu Christo et cum Spiritu Sancto. Gratia Regni est “Sanctae regiaeque Trinitatis [...] totamque Se cum tota mente miscentis, contemplatio” Sic orationis vita est habitualiter esse in Dei ter Sancti praesentia et in communione cum Eodem. Haec vitae communio semper possibilis est, quia, per Baptismum, unum sumus effecti cum Christo. Oratio est christiana quatenus communio est cum Christo et dilatatur in Ecclesia quae Eius est corpus. Eius dimensiones illae sunt amoris Christi.
2565 신약에서 기도는, 하느님의 자녀들이 무한히 선하신 성부와 그분의 아들 예수 그리스도와 그리고 성령과 맺는 생생한 관계이다. 하늘 나라의 은총이란 “거룩하고 고귀하신 삼위일체 하느님과 인간의 마음이 온전히 결합되는 바로 그것이다.”(8) 그러므로 기도 생활이란 평소에 ‘지극히 거룩하신’ 하느님의 면전에서 지내는 것이며, 그분과 일치를 이루는 것이다. 이와 같이 하느님과 친교를 이루는 생활은 언제나 가능하다. 왜냐하면, 우리는 세례성사를 통하여 그리스도와 하나가 되었기 때문이다.(9) 기도는, 그리스도와 일치를 이루어 그분의 몸인 교회 안에서 확장되어 가는 그만큼, 그리스도다운 기도가 되는 것이다. 기도의 차원은 그리스도께서 베푸시는 사랑의 차원이다.

CAPUT PRIMUM ORATIONIS REVELATIO

제 1 장 기도에 대한 계시

Vocatio universalis ad orationem

기도의 보편적 소명

2566 Homo in Dei est indagatione. Deus omne ens per creationem ex nihilo vocat ad exsistentiam. Homo, gloria et honore coronatus, post angelos, capax est agnoscendi quam magnum sit Nomen Domini in universa terra. Homo, etiam postquam suam similitudinem cum Deo perdidit per peccatum, ad imaginem permanet Creatoris sui. Desiderium conservat Illius qui eum vocat ad exsistentiam. Omnes religiones hanc hominum indagationem testantur essentialem.
2566 인간은 하느님을 찾는다. 하느님께서는 창조를 통하여 모든 피조물을 무(無)에서 유(有)로 불러내신다. “영광과 존귀의 관을 쓴”(1) 인간은, 천사들 다음으로, “온 땅에 주님 이름, 이 얼마나 존엄한지”(2) 알아볼 수 있다. 죄 때문에 하느님과 비슷함을 잃어버린 뒤에도, 인간은 자신의 창조주 모습을 여전히 간직하고 있다. 인간은 자신을 존재하도록 부르시는 분에 대한 갈망을 간직하고 있다. 모든 종교는 이러한 인간의 본질적인 추구를 입증해 준다.(3)
2567 Prior Deus hominem vocat. Sive homo Creatoris obliviscitur sui sive longe ab Eius absconditur vultu, sive ad sua currit idola sive divinitatem accusat quod eum dereliquerit, Deus vivus et verus infatigabiliter unamquamque personam ad arcanum orationis vocat occursum. Hic gressus amoris Dei fidelis semper est in oratione primus, gressus hominis semper responsio est. Prout Deus revelatur et hominem sibimetipsi revelat, oratio apparet tamquam vocatio reciproca, tamquam Foederis drama. Per verba et actus, hoc drama cor obligat. Illud per totam salutis develatur historiam.
2567 하느님께서 먼저 인간을 부르신다. 인간이 자신의 창조주를 잊거나 또는 창조주의 면전에서 멀리 숨더라도, 자신의 우상을 좇거나 또는 자기를 버렸다고 하느님을 비난하더라도, 살아 계신 참하느님께서는 모든 이를 기도의 신비로운 만남으로 끊임없이 부르신다. 기도에서, 성실하신 하느님의 이 사랑의 행위는 언제나 앞서는 것이요, 인간의 행위는 언제나 이 사랑에 대한 응답인 것이다. 하느님께서 점차 당신을 드러내시고, 인간에게 차츰 인간 자신을 드러내 보여 주심에 따라, 기도는 하느님과 인간이 서로에게 하는 호소, 상호 간에 맺어지는 계약이 되는 것이다. 말과 행위를 통하여, 이 계약의 드라마는 마음속으로 파고든다. 이 드라마는 구원의 역사 전반에 걸쳐 펼쳐진다.

ARTICULUS 1 IN VETERE TESTAMENTO

제1절 구약 성경에 나타난 기도

2568 Orationis revelatio in Vetere Testamento inter lapsum inscribitur et hominis allevationem, inter dolorosam Dei primis Eius filiis vocationem: “Ubi es- [...] Quid hoc fecisti-”(Gn 3,9.13), et responsionem unici Filii mundum ingredientis (“Ecce venio, [...] ut faciam, Deus voluntatem Tuam” Heb 10,7). Sic oratio coniungitur cum hominum historia, eadem est ad Deum in historiae eventibus relatio.
2568 구약 성경에 나타난 기도에 대한 계시는, 인간의 타락과 그 속량 사이에서, 하느님께서 당신의 첫 자녀에게 탄식조로 “너 어디 있느냐-……어찌하여 이런 일을 저질렀느냐-”(창세 3,9.13) 하신 질문과, 외아들께서 세상에 오시면서 “하느님, 저는 당신의 뜻을 이루러 왔습니다.”(히브 10,7)(4) 하신 대답 사이에서 이루어진다. 이리하여 기도는 인간의 역사와 관련되기에 이르렀고, 역사의 사건들 속에서 인간이 하느님과 맺게 되는 관계가 된 것이다.

Creatio “”orationis fons

창조 ─ 기도의 원천

2569 Oratio in vitam ducitur imprimis a creationis realitatibus procedendo. Novem priora Genesis capita hanc ad Deum describunt relationem tamquam oblationem primorum natorum gregis ab Abel, tamquam Nominis divini invocationem ab Enos, tamquam “ambulationem cum Deo” Oblatio Noe “grata” est Deo qui ei benedicit, et per eum omni creaturae benedicit, quia cor eius iustum est et integrum; etiam ipse “cum Deo ambulavit”(Gn 6,9). Haec orationis qualitas in vitam ducitur a iustorum multitudine in omnibus religionibus.
2569 기도는 먼저 창조의 구체적인 현실에서 시작된다. 창세기의 첫 아홉 장에는 아벨이 양 떼 가운데에서 맏배를 봉헌한 일,(5) 에노스가 하느님의 이름을 부르며 간구한 일,(6) “하느님과 함께 사는 것”과(7) 같은 하느님과 인간의 관계가 묘사되어 있다. 노아의 번제물은, 그에게 복을 내리시고 그를 통하여 만물에게 복을 내려 주시는 하느님을 “기쁘게 해 드렸다.”(8) 이는 그의 마음이 올바르고 청렴하며, 그가 “하느님과 함께 살았기”(창세 6,9) 때문이다. 모든 종교의 수많은 의인들이 이 같은 기도를 구현하였다.
Deus, in Suo indefectibili Foedere cum omnibus animabus viventibus, homines semper vocat ut Eum orent. Sed praecipue inde a nostro patre Abraham in Vetere Testamento oratio revelatur.
살아 있는 존재들과 맺으신 불변의 계약을 통하여,9) 하느님께서는 당신께 기도할 것을 사람들에게 끊임없이 호소하셨다. 그러나 구약 성경에서 기도가 계시된 것은 특히 우리의 성조 아브라함부터이다.

Promissio et oratio fidei

약속, 믿음의 기도

2570 Abraham, statim ac Deus eum vocat, proficiscitur “sicut praeceperat ei Dominus”(Gn 12,4): eius cor est plene “verbo subiectum” oboedit. Auscultatio cordis, quod se secundum Deum determinat, orationi est essentialis, verba ei sunt relativa. Sed oratio Abrahae imprimis exprimitur actibus: silentii homo, singulis stationibus, Domino construit altare. Solummodo serius eius prima verbalis apparet oratio: tecta lamentatio quae Deo Eius commemorat promissiones quae non videntur effici. Sic, inde ab initio, quaedam apparet ratio dramatis orationis: probatio fidei in Dei fidelitatem.
2570 하느님께서 아브라함을 부르시자, 그는 “주님께서 이르신 대로”(창세 12,4) 바로 길을 떠난다. 그의 마음은 전적으로 “말씀을 따랐으며”, 그는 순종했다. 하느님의 뜻에 따라 행동하기로 결정하는 마음의 귀 기울임이 기도의 본질적인 요소이며, 말은 부수적인 요소이다. 아브라함의 기도는 먼저 행동으로 표현된다. 말이 없는 사람 아브라함은 머무는 곳마다 주님께 제단을 쌓는다. 나중에야 비로소 말로 표현된 그의 첫 기도를 우리는 발견하게 된다. 그 기도는 실현될 것 같지 않은 하느님의 약속을 그분께 상기시켜 드리는 은근한 탄식이다.(10) 이렇게 처음부터, 기도의 극적인 일면, 곧 하느님의 성실성을 과연 믿어야 하느냐 하는 믿음의 시련이 나타난다.
2571 Patriarcha, cum Deo credidisset, coram Eo ambulans et in Foedere cum Eo, paratus est ut suum arcanum accipiat Hospitem sub tentorium suum: haec est mira in Mambre hospitalitas, praeludium Annuntiationis veri Filii Promissionis. Exinde cor Abrahae, cum Deus ei Suum crediderit consilium, compassioni Domini sui erga homines conformatur et audet pro illis intercedere cum audaci fiducia.
2571 하느님을 믿으며,(11) 하느님 앞에서 하느님과 맺은 계약으로 살아가던(12) 성조는 신비로운 손님을 자신의 천막에 맞아들일 준비가 되어 있었다. 마므레에서 한 이 훌륭한 접대는 바로 참된 ‘약속의 아들’의 탄생 예고에 대한 전조이다.(13) 이때부터 하느님께서는 아브라함에게 당신의 뜻을 드러내 보이셨으니, 아브라함의 마음도 사람들을 동정하시는 주님과 일치하였고, 대담한 신뢰로써 그들을 위해 감히 전구한다.(14)
2572 Tamquam ultima purificatio fidei eius, petitur ab eo “qui susceperat promissiones”(Heb 11,17), ut sacrificet filium quem Deus ei donaverat. Eius fides non infirmatur: “Deus providebit Sibi victimam holocausti”(Gn 22,8), propterea quod ipse est “arbitratus quia et a mortuis suscitare potens est Deus”(Heb 11,19). Sic credentium pater conformatus est similitudini Patris qui Suo proprio Filio non parcet, sed pro nobis omnibus tradet Illum. Oratio hominem ad similitudinem restaurat Dei et participem efficit potentiae amoris Dei qui multitudinem salvat.
2572 하느님께서는 아브라함의 신앙을 최대한으로 정화하시고자, 그에게 주시겠다고 “약속을 받은”(히브 11,17) 아들을 제물로 바치라고 요구하신다. 그러나 그의 신앙은 약해지지 않았다. 아브라함은 “번제물로 바칠 양은 하느님께서 손수 마련하시고”(창세 22,8), “하느님께서 죽은 사람까지 일으키실 수 있다고 생각하였다”(히브 11,19). 이리하여 믿는 이들의 아버지가 된 아브라함은, 우리 모두를 위하여 당신의 아들을 아끼지 않고 내어 주실 성부를 닮았다.(15) 기도는 인간에게 하느님을 닮은 모습을 회복시켜 주며, 또한 많은 사람들을 구원하시는 하느님의 강렬한 사랑에 참여하도록 해 준다.(16)
2573 Deus Suam Promissionem renovat Iacob, duodecim tribuum Israel patri. Priusquam fratrem Esau aggrediatur suum, tota nocte, luctatur cum “quodam” arcano, qui nomen suum recusat revelare, sed qui ei benedicit antequam eum relinquat ad auroram. Spiritualis traditio Ecclesiae in hac narratione symbolum perspexit orationis tamquam dimicationis fidei et victoriae perseverantiae.
2573 하느님께서는 이스라엘 열두 지파의 조상인 야곱과 당신 약속을 갱신하신다.(17) 야곱은 그의 형 에사우와 맞서기 전에 신비로운 ‘어떤 분’과 밤새도록 싸웠는데, 그분은 그 싸움에서 자신의 이름 밝히기를 거절했다. 그러나 동틀 무렵 그분은 떠나기 전에 야곱에게 복을 빌어 주었다. 교회의 영적 전승은 이 이야기를 기도의 상징으로, 곧 신앙의 싸움과 끈기의 승리로 이해해 왔다.(18)

Moyses et oratio mediatoris

모세, 중개자의 기도

2574 Cum Promissio impleri incipit (Paschate, Exodo, Legis dono et Foederis conclusione), Moysis oratio est figura commovens orationis intercessionis quae perficietur in Eo qui est “unus et mediator Dei et hominum, homo Christus Iesus”(1 Tim 2,5).
2574 약속이 실현되기 시작할 무렵(파스카, 이집트 탈출, 율법 수여와 계약 체결), 모세의 기도는 “하느님과 사람 사이의 중개자도 한 분이시니 사람이신 그리스도 예수님”(1티모 2,5) 안에서 완전하게 이루어질 전구의 놀라운 표상이 된다.
맨 처음이전 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 다음맨 뒤